Historie

Over de geschiedenis van de parochie is helaas weinig bekend. Het gemeentelijk archief van Stein is door een brand in het verleden grotendeels verwoest. Verder leveren onderzoek bij de archieven van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg, alsmede het archief van het Bisdom Roermond weinig tot geen concrete gegevens op. Wel kan iets verteld worden over de Rooms Katholieke parochiekerk Sint Martinus.

De toren is het oudste gedeelte van de kerk en dateert uit de 14e eeuw. De toren is gebouwd uit mergelsteen. Omstreeks 1450 is de kerk uitgebreid met een middenschip en zijbeuken, opgebouwd uit metselwerk. In dit oude kerkgedeelte bevindt zich de grafzerk van Herman van Bronckhorst, een van de Heren van Stein, uit 1512.

In 1884 werd het vloeroppervlak meer dan verdubbeld door de toevoeging van transepten en een priesterkoor met absis. Van deze neogotische uitbreiding zijn archieftekeningen gevonden van architect J.Kayser, destijds kantoorhoudend te Venlo. De huidige plattegrond van de kerk werd gerealiseerd in 1930. Tijdens een ingrijpende verbouwing werd de half vrijstaande toren opgesloten door de uitbreiding van de zijbeuken en de uitgehouwde trapkoker gesloopt. Het dak van het middenschip werd verhoogd tot de nokhoogte van de transepten en koor, en de zijgevels van de zijbeuken werden voorzien van gemetselde steunberen. De boogvensters werden vervangen door de neogotische glas-in-lood-vensters met spitsbogen. De vensters hebben bakstenen dagkanten. De kant- en middenmontants en de afzaat zijn uitgevoerd in mergelsteen. De hoofdentree werd verplaatst van de rechter naar de zijgevel van de toren.

Omstreeks 1950 is de laatste uitbreiding van de kerk gerealiseerd. Het betrof hier de aanbouw van een sacristie, voorzien van cv-ruimte in een kelder, en de entree met bergruimte en toilet aan weerszijden van de absis. De oorspronkelijke sacristie en bergruimte zijn als kapellen bij de kerk getrokken en de opening is met een rondboog opgevangen. Ramen en achtergevel zijn ingekort tot net boven de nieuwe laagbouw en de bestaande buitendeur werd dichtgemaakt.

In 1967 werd de indeling van de kerk gewijzigd, waarbij de vergroting van het priesterkoor het meest ingrijpende was.

In 1980/1981 is de kerk opnieuw gerestaureerd. Hierbij werd zowel het exterieur en het interieur grondig aangepakt. Daarnaast werd het binnenschilderwerk in de vorm van neogotische decoraties geheel gerestaureerd.

De jongste restauratie dateert van 2007. Deze heeft ruim 4 jaar geduurd als gevolg van de enorme complexiteit van het verzakkingsprobleem. Diverse bodemonderzoeken moesten plaatsvinden om de oorzaak van de verzakking boven tafel te krijgen. De gekozen oplossing bestond uit het aanbrengen van een constructieve betonvloer, een grote massieve betonnen plaat van ca 70 cm dikte, waarop de kerk momenteel rust.  De instabiele kapconstructie van de kerkdaken is doorgekoppeld en verstevigd en deugdelijk verankerd aan de gemetselde wanden. Aldus wordt voorkomen dat verdere scheurvorming kan ontstaan, indien er opnieuw sprake zou zijn  van optredende instabiliteit. De vloer, bestaande uit authentieke natuurstenen tegels, werd geheel opgenomen.Het verhoogde priesterkoor werd volledig afgegraven. Tevens werden beschermingen langs de natuurstenen lambrisering aangebracht teneinde te voorkomen dat deze beschadigd zoniet los zou komen van de wanden. Na het ontgraven binnen en buiten de kerk en het aanbrengen van een nieuwe betonvloer zijn de natuurstenen tegels teruggelegd. Hierna is de kapconstructie van het dak gestabiliseerd en zijn de dakkapellen gedeeltelijk vernieuwd. Uiteindelijk is het stucwerk van de wanden, de gewelven en de bogen hersteld. De totale kosten van dit project hebben € 1.800.000,– bedragen. De restauratie is tot stand gekomen met medewerking van de Rijksdienst voor de Monumentenzorg, de provincie en de gemeente, die gedeeltelijk gesubsidieerd hebben in de kosten. Een bijdrage van 20% is door de parochianen door middel van tal van inzamelingsacties onder leiding van een Commissie van Aanbeveling zelf bijeen gebracht. Ook zijn wij financieel ondersteund door tal van particulieren, bedrijven, verenigingen, fondsen, enz. Kortom van mensen die onze kerk een warm hart toedragen. De kerk is inmiddels voorzien van een geheel nieuw ambachtelijk vervaardigd orgel, een gloednieuwe geluidsinstallatie en een brand -en inbraakalarminstallatie. Intussen is de laatste fase van de restauratie opgeleverd. Deze bestond uit het vervangen van het leien dak en het herstel van het voegwerk.

Bezienswaardigheden in de kerk.

In de kerk zijn verschillende cultuur-historische schatten te bekijken, behalve de eeuwenoude monstrans, die vanwege de historische waarde veilig elders is ondergebracht. De monstrans werd tijdens de Tweede Wereldoorlog in de kerk  ‘verstopt’ en in 1969 bij toeval ontdekt, toen het orgel voorin de kerk werd geplaatst. In het submenu fotoalbum  kunt u foto’s van het interieur van de kerk bekijken.